Przyszła długo wyczekiwana wiosna, pogoda jest coraz ładniejsza, słońca coraz więcej, mam nadzieję, że korzystacie i syntezujecie witaminę D, pamiętając o tym, że 90 % syntezowane jest w skórze ;)
Osoby, które mają prawidłowy poziom wit. D znacznie szybciej spalają tkankę tłuszczową.
Jak to się dzieje?
- Witamina D wraz z wapniem zmniejszają poziom kortyzolu- hormonu stresu, który powoduje odkładanie się tkanki tłuszczowej w naszym organizmie zwłaszcza w okolicach pasa.
- Poza tym prawidłowy poziom wit. D. warunkuje prawidłowy poziom leptyny- hormonu odpowiedzialnego za uczucie sytości. i an odwrót im mniej wit. D tym mniej leptyny- tym większe uczucie głodu.
- Przy niedoborze wit. D zwiększa się w naszym organizmie także piziom parathormonu i kalcytriolu (aktywna forma wit D- D3) co skutkuje odkładaniem tkanki tłuszczowej zamiast jej spalania.
Co jeśli nie mamy okazji zbyt często przebywać na słońcu, zostaje nam jeszcze suplementacja, najlepiej tranem czy to w formie kapsułek, czy płynnej, poza witaminą D dostarcza nam niezbędnych do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania kwasów omega, świetnie sprawdzi się u osób, które nie przepadają za rybami. Oczywiście możecie suplementować samą wit D. wszystko zależy od waszych potrzeb i potrzeb waszego organizmu.
Suplementacja witaminy D w populacji ogólnej (bez stwierdzonych niedoborów witaminy D)
1. Noworodki i niemowlęta (0–12 miesięcy):
Bez względu na sposób karmienia (karmienie piersią i/lub mleko
modyfikowane) zalecana jest suplementacja witaminy D od pierwszych dni
życia.
a) od urodzenia do 6. miesiąca życia:
– niemowlęta karmione piersią – dawką 400 IU/dobę (10,0 µg/dobę)
– niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym powinny otrzymać dawkę 400 IU/dobę (10,0 µg/dobę) łącznie z diety oraz suplementów
b) między 6. a 12. miesiącem życia dawka 400–600 IU/dobę (10,0–15,0
µg/dobę) w zależności od dobowej dawki witaminy D dostarczanej
z pokarmem
c) noworodki urodzone przedwcześnie są szczególnie narażone na
niedobór witaminy D i powinny otrzymywać suplementację od pierwszych dni
życia (kiedy tylko będzie możliwe żywienie dojelitowe) w dawce 400–800
IU/dobę (10–20 µg/dobę) do momentu osiągnięcia skorygowanego wieku 40.
tygodnia ciąży. Po tym okresie zaleca się dawki jak u niemowląt
donoszonych.
2. Dzieci i nastolatki (1–18 lat):
a) dawka 600–1000 IU/dobę (15,0–25,0 µg/dobę) zależne od masy ciała
w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli synteza
skórna jest niewystarczająca
b) dzieci i nastolatki z otyłością (>90 centyla dla wieku i płci
według lokalnych danych dla danego kraju) stanowią grupę ryzyka
niedoboru witaminy D; zaleca się suplementację 1200–2000 IU/dobę (30–50
µg/dobę) zależnie od stopnia otyłości w okresie od września do kwietnia
lub przez cały rok, jeśli synteza skórna jest niewystarczająca.
3. Dorośli (>18 rż.) i osoby w wieku podeszłym (>65 rż.):
a) dawka 800–2000 IU/dobę (20,0–50,0 µg/dobę) zależnie od masy ciała
w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli synteza
skórna jest niewystarczająca
b) dawka 800–2000 IU/dobę (20,0–50,0 µg/dobę) u osób w wieku
podeszłym przez cały rok, z uwagi na gorszą skuteczność wytwarzania
witaminy D w skórze
c) osoby otyłe (BMI ≥30 kg/m2) powinny przyjmować przez cały rok
dawkę 1600–4000 IU/dobę (40–100 µg/dobę) zależnie od stopnia otyłości.
4. Kobiety w ciąży i karmiące piersią:
a) kobiety planujące ciążę powinny zastosować suplementację zgodnie z wytycznymi dla dorosłych
b) dawka 1500–2000 IU/dobę (37,5–50 µg/dobę) co najmniej od II
trymestru ciąży. Ginekolodzy i położnicy powinni rozważyć zalecenie
suplementacji witaminy D u kobiet w ciąży od razu po jej potwierdzeniu.
Należy zaznaczyć, że ilość witaminy D3 w preparatach wielowitaminowych jest zdecydowanie niewystarczająca.
5. Osoby o ciemnej karnacji oraz pracujące w nocy:
a) dawka 1000–2000 IU/dobę (25–50 µg/dobę) zależnie od masy ciała przez cały rok.
Zalecane dawki terapeutyczne witaminy D, w przypadku niedoborów u pacjentów (konsultacja z lekarzem okres terapeutyczny od 1-3 miesięcy)
| Dawka | Grupa pacjentów |
|---|
| 1000 IU/dobę (25 µg/dobę) | noworodki |
| 1000–3000 IU/dobę (25–75 µg/dobę) zależnie od masy ciała | niemowlęta |
| 3000–5000 IU/dobę (75–125 µg/dobę) zależnie od masy ciała | dzieci i nastolatki w wieku 1–18 lat |
| 7000–10 000 IU/dobę (175–250 µg/dobę) zależnie od masy ciała | dorośli i osoby w wieku podeszłym |
|
|
|
całkowita dawka w terapii [IU] = 40 x (75- stężenie 25(OH)D [nmol/l]) x masa ciała [kg]
wyliczoną dawkę rozbijamy na 2-3 miesiące, wzór nie ma zastosowania u osób z wagą >135 kg
Po unormowaniu, zalecamy dawki terapeutyczne.
Metabolit witaminy D obecny w krążeniu charakteryzuje się długim
okresem półtrwania (4–6 tyg.) i jest gromadzony w tkankach, dlatego
suplementy witaminy D można podawać w różnych schematach: codziennie, co
drugi dzień, co tydzień, co dwa tygodnie lub raz na 4 tygodnie. W celu lepszego wchłaniania witaminy D należy przyjmować ją razem z posiłkiem.
Źródła:
1. Płudowski P., Kaczmarewicz E. i wsp.: Wytyczne suplementacji witaminą
D dla Europy Środkowej: Rekomendowane dawki witaminy D dla populacji
zdrowej oraz dla grup ryzyka deficytu witaminy D. Endokrynol. Pol. 2013;
64 (4).
2. Śledzińska K., Góra-Gębka M., Kamińska B., Liberek A.:
Plejotropowe działanie witaminy D ze szczególnym uwzględnieniem jej roli
w chorobach układu pokarmowego u dzieci. Med. Wieku Rozw. 2010: 14 (1):
59–67.
3. Holick M.F.: Vitamin D: importance in the prevention of cancers,
type 1 diabetes, heart disease, and osteoporosis. Am. J. Clin. Nutr.
2004; 79: 362–371.
4. Grant W.B., Holick M.F.: Benefits and requirements of vitamin D
for optimal health: A review. Altern. Med. Rev. 2005; 2: 94–111.
5. Gerland C.F., French C.B., Baggerly L.L., Heaney R.P.: Vitamin D
supplement doses and serum 25-hydroxyvitamin D in the range associated
with cancer prevention. Anticancer Res. 2011; 31: 617–622.
6. Gerland C.F., Gorham E.D., Mohr S.B., Garland F.C.: Vitamin D for
cancer prevention: Global perspective. Ann. Epi. 2009; 19 (7): 468–483.
7. Grant W.B.: Relation between prediagnostic serum
25-hydroxyvitamin D evel and incidence of breast, colorectal, and other
cancers. J. Photochem. Photobiol. B.: Biol. 2010; 101 (2): 130–136.
8. Cantorna M.: Vitamin D and its role in immunology: Multiple
sclerosis, and inflammatory bowel disease. Prog. Biophys. Mol. Biol.
2006; 92 (1): 60–64.
9. Żukowska-Szczechowska E., Kiszka B.: Niedobór witaminy D –
rozpoznawanie i postępowanie w celu redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego
u chorych na cukrzycę. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2011; 2 (2):
151–157.
10. Anuszewska E.L.: Nowe spojrzenie na witaminę D. Gaz. Farm. 2011; 2: 32–35.
11. Grant W.B., Holick M.F.: Benefits and requirements of vitamin D
for optimal health: A review. Altern. Med. Rev. 2005; 2: 94–111.
12. Holick M.: Vitamin D deficiency. N. Engl. J. Med. 2007; 357: 266–281.
13. Ogunkolade B.W., Boucher B.J., Prahl J.M. i wsp.: Vitamin D receptor (VDR) mRNA and VDR
protein levels in relation to vitamin D status, insulin secretory capacity, and VDR genotype in
Bangladeshi Asians. Diabetes 2002; 51: 2294––2300.
14. Ortlepp J.R., Metrikat J., Albrecht M. i wsp.: The vitamin D
receptor gene variant and physical activity predicts fasting glucose
levels in healthy young men. Diabet. Med. 2003; 20: 451–454.
15. Oh J.-Y., Barret-Connor E.: Associacion between vitamin D
receptor polimorphism and type 2 diabetes or metabolic syndrome in
community-dwelling older adults: the Rancho Bernardo study. Metabolism
2002; 51: 356–359.
16. McDermott MF, Ramachandran A., Ogunkolade B.W. i wsp.: Allelic
variation in the vitamin D receptor influences susceptibility to IDDM in
Indian Asians. Diabetologia 1997; 40: 971–975.
17. Pittas A.G., Lau J., Hu F.B. i wsp.: Review: the role of vitamin
D and calcium in type 2 diabetes. A systematic review and
meta-analysis. J. Clin. Endocrinol. Metab. 2007; 92: 2017–2029.
18. Gedik O., Akalin S.: Effects of vitamin D deficiency and
repletion on insulin and glucagon secretion in man. Diabetologia 1986;
29: 142–145.
19. Maestro B., Campion J., Davila N. i wsp.: Stimulation by
1,25-dihydroxyvitamin D3 of insulin receptor expression and insulin
responsiveness for glucose transport in U-937 human promonocytic cells.
Endocr. J. 2000; 47: 383–391.
20. Krzyscin J.W., Jaroslawski J., Sobolewski P.S.: A mathematical
model for seasonal variability of vitamin D due to solar radiation. J.
Photochem. Photobiol. B. 2011; 105 (1): 106–112.
21. Mason R.S., Reichrath J.: Sunlight Vitamin D and Skin Cancer. Anticancer Agents. Med. Chem. 2013; 13: 83–97.
22. Charzewska J., Chlebna-Sokół D., Chybicka A. i wsp.: Aktualne (2009) polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoboru
